Het dna van Buro Knal: een vrouwelijk kernteam en verbinding boven borstklopperij
Jullie begonnen samen Atelier per Twee. 2 vriendinnen die nu meer dan 12 jaar samenwerken. Dat is toch niet zo vanzelfsprekend. Wat maakt dat jullie er wel in slagen?
Sofie: Zeker in het begin hebben wij heel intens samen gewerkt, met logeren bij elkaar en al. Zoveel tijd met elkaar doorbrengen, kan je niet als er geen klik is.
Onze onderneming is geleidelijk aan gegroeid. We hadden niet vanaf dag één een grote druk om te presteren en rond te komen, dat maakt dat er ruimte was om te experimenteren en fouten te maken. We hebben een evenwicht gevonden in ons onevenwicht: doorheen de jaren werkten we bijv. periodes niet allebei evenveel voor Aterlier per Twee en dat was oké. We hebben nooit van de ander verwacht dat die er evenveel tijd in zou steken.
In het begin was het wel moeilijk om onze vrije tijd als vrienden en onze werktijden als collega’s te scheiden. Dan waren we plots continue over het werk aan ‘t babbelen of begonnen we te tetteren als ik eigenlijk eens goed wilde doorwerken. Daar zijn we gelukkige wel beter in geworden.
Nu heb ik het gevoel dat er geen risico’s meer zijn. We hebben al vanalles meegemaakt en weten heel goed wat we aan elkaar hebben.
Anneleen: We kenden elkaar al heel goed nog voor we een zaak oprichtten samen. Daardoor hadden we door dat we wel compatibel aan elkaar zijn: in de grote lijnen willen we hetzelfde, maar we hebben elk onze eigen sterktes en dingen die we leuk of belangrijk vinden. Er is ook altijd de ruimte om iets op tafel te leggen als één van ons toch iets anders wil.
Sofie: Ik vind de mildheid en het vertrouwen naar elkaar toe ook echt een grote troef. Als ik mij een dag eens niet goed voel en wat minder wil werken, zal Anneleen nooit mijn werkethiek in twijfel trekken, maar dat met de nodige empathie benaderen.
Buro Knal is een volledige vrouwelijk team? Is dat toeval of een bewuste keuze?
Anneleen: Voor mij wel. Toen we Atelier per Twee achter ons lieten en nadachten over wat Buro Knal moest worden, wilde ik mijn feministische waarden daar wel in weerspiegeld zien. Wat niet wil zeggen dat het ondenkbaar is dat een man ons team zou kunnen versterken. In onze sector werken nu eenmaal veel vrouwen en de mannen die er werken zijn gelukkig ook wel erg aimabel en niet meteen de grootste roepers of borstkloppers.
Sofie: Vrouwelijke freelancers hebben sowieso een streep voor. Al gaat het niet zo zeer over geslacht, maar eerder over de manier van communiceren en de klik die ik erbij voel. We hebben wel een aantal mannelijke freelancers waar we mee samenwerken zoals de animator en de developers bij Sitemanager, maar ons kernteam is inderdaad wel volledig vrouwelijk.
Anneleen, hoe weerspiegelen jouw feministische waarden zich in je werk?
Anneleen: Gelijkwaardigheid is voor mij wel echt een belangrijk principe. Iedereen zou ook de vrijheid moeten hebben om gewoon zichzelf te zijn los van een maatschappelijke norm waar je dan zogezegd in zou moeten passen. Uiteraard kan ik dat niet in al onze opdrachten naar boven laten komen.
Sofie, je vindt het belangrijk om de freelancers te empoweren. Hoe doe je dat?
Sofie: Toen ik in het begin van mijn carrière nog voor een architectenbureau werkte, vond ik het heel beperkend dat ik bijv. geen rechtstreeks contact had met de opdrachtgever of geen eindbeslissingen mocht nemen. Dat blokte mijn creativiteit.
Ik geef die verantwoordelijkheden nu liever zelf aan de freelancers zodat zij kunnen laten zien hoe zij het zouden aanpakken. Ik vind het belangrijk om hen die vrijheid te geven, maar dat maakt natuurlijk ook dat ik het moet loslaten en dat is niet altijd makkelijk. Elke ontwerper legt immers haar eigen accenten en dat is dan misschien niet altijd zoals ik het zou willen. Maar ik wil hen echt een stem geven. Ze mogen hun bijdrage en input geven. Hun mening doet ertoe.
Ik wil hen ook leren dat ze niet meteen moeten springen voor een klant of voor ons. Ze mogen echt hun grenzen aangeven en een gezonde work-life balans bewaken.
Hoe bewaken jullie zelf die felbegeerde work-life balans?
Sofie: Anneleen is daar mijn waakhond! Ik kom uit een cultuur van ‘hoe meer uren, hoe beter!’. Anneleen heeft mij echt geleerd dat hard werken niet alles in het leven is. Je hoeft niet altijd druk-druk-druk te doen. Deze zomer heb ik voor het eerst een week extra verlof durven nemen omdat er even geen opdrachten waren. Vroeger zou ik panikeren omdat het rustig is. Nu heb ik het losgelaten en erop vertrouwd dat het wel goed zou komen.
Anneleen: Ik heb tijdens mijn studies veel te hard gewerkt omdat ik het heel goed wilde doen. Ik had een bewijsdrang omdat er werd verwacht dat ik er niet in zou slagen. Het is mij wel gelukt, maar ik moest er wel heel hard voor werken. Ergens en route heb ik beseft dat “better done than perfect” mij meer diende. Soms moet je eens tot het uiterste kunnen gaan, maar in heel veel situaties is goed nu eenmaal goed genoeg.
Als er een tijdje geen opdrachten binnen komen, durf ik wel achterover leunen, maar vanbinnen voel ik me nog altijd wat onrustig. Je kan jezelf fysiek en mentaal heel zwaar belasten door altijd te blijven presteren. Ik moet dus nog steeds bewust kiezen om daar niet aan toe te geven.
Sofie: Het is een voordeel dat wij de vrijheid hebben om te kiezen wanneer we werken, maar de keerzijde is dat elk uur dan ook een werkuur zou kunnen zijn. Weekenden zijn heilig, dan werken we niet, maar als we in een drukke periode zitten, besluipt de gedachte mij dat ik misschien toch wel ‘s avonds eens wat kan doorwerken. Het is dus een mes dat langs twee kanten snijdt.
Anneleen: We hebben de laatste jaren heel erg ingezet op tijdsefficiënt werken. Dat maakt dat wij meer gedaan krijgen op minder uren. Maar ook daar mag de slinger niet doorslaan. Zeker in onze branche is het net fijn om wat te kunnen spelen en experimenteren en dat vraagt tijd en ruimte. Dat mogen we onszelf ook wel echt gunnen, dus plannen we daar bewust tijd voor in.
Welke professionele waarden schuiven jullie naar voren in jullie ondernemerschap?
Sofie: Empathie en flexibiliteit. Net omdat we het liefst van al samenwerken met onze klanten in plaats van onze erboven te zetten. Je zal ons niet snel op onze borst weten kloppen van “wij weten het hier wel beter”. We zullen in de eerste plaats altijd mee naar een oplossing zoeken in plaats van een harde “nee” te geven. Ik denk dat dat komt doordat we als vrouw gewend zijn om verschillende rollen te combineren en ninja-gewijs te navigeren door de wispelturigheid van onze kinderen. Pas op, we zullen onze eigen grenzen niet eindeloos verleggen, maar wel een compromis zoeken.
Anneleen: Als we aanvoelen dat de klant niet echt met ons zal matchen of dat de opdracht ons de nodige stress geeft, durven we ook “nee” zeggen. Ook daar moet de connectie goed zitten.
Sofie: We stellen financiële groei ook niet voorop. Groeien kan je ook op vlak van efficiëntie, creativiteit, tevredenheid van het team, meer vrije tijd voor ons, meer leuke projecten … Daarom durven we ook iets selectiever zijn in de opdrachten die we aannemen.
